Σαράντος Ι. Καργάκος

Ὁ Ἀβραάμ Λίνκολν τό εἶχε πεῖ: «Δίνοντας ἐλευθερία στούς σκλάβους, διασφαλίζουμε τήν ἐλευθερία τῶν ἐλευθέρων». Σήμερα οἱ περισσότεροι λαοί ἔχουν κατακτήσει –τυπικά τουλάχιστον– τό προνόμιο τῆς ἐλευθερίας. Ὅμως κανένας δέν εἶναι ἀπόλυτα ἐλεύθερος, γιατί ὑπάρχουν καί δοῦλοι τῆς ἀνεξαρτησίας τους. Τό εἶχε εὔστοχα ἐπισημάνει ὁ Πλάτων: «Ἡ ἄγαν ἐλευθερία οὐκ εἰς ἄλλο τι ἤ εἰς ἄγαν δουλείαν μεταβάλλει καί ἰδιώτην καί πόλιν» (=Ἡ ὑπέρμετρη ἐλευθερία ὁδηγεῖ σέ ὑπέρμετρη δουλεία καί τόν πολίτη καί τήν πόλη).

Το να αμφισβητείς είναι εύκολο· το  να δημιουργείς είναι δύσκολο. Και το πιο δύσκολο είναι να δημιουργείς παράδοση. Ο περίφημος Άγγλος ναύαρχος Κάννιγκαμ είχε πει: «Για να κατασκευαστεί ένα θωρηκτό χρειάζονται δύο χρόνια. Για να φτιαχτεί μια ναυτική παράδοση απαιτούνται διακόσια χρόνια»! Βέβαια η παράδοση ωραιοποιεί και συχνά υπερβάλλει. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι ψεύδεται. Όπως έχει πει ξένος ιστορικός, η παράδοση είναι σαν τον ανθοπώλη που μπορεί να ρίχνει χρυσόσκονη στα τριαντάφυλλα, όμως ο θάμνος, η τριανταφυλλιά υπάρχει.

Συνομιλούσα με τον αρχαίο φίλο μου Τιμολέοντα, ο οποίος τίμιος είναι, λέων δεν είναι, επί των τρεχόντων και μη φθανόντων εις την χώρα ζητημάτων, κυρίως περί των καθ᾽ ημέραν αποκαλυπτομένων σκανδάλων και συλλαμβανομένων σκανδαλοπλόκων, σκανδαλοποιών και σκανδαλουργών. Ο αφελής Τιμολέων σε μια στροφή της συνομιλίας μού είπε έμπλεως απορίας: – Μα πού βρέθηκαν τόσοι μπoυκαδόρoι και επί δεκαετίες «μπουκούνιαζαν» για τα καλά: [Ως γνωστόν το ρήμα «μπουκουνιάζω» από το ουσιαστικό «μπουκουνιά» (= μπουκιά) σημαίνει καταβροχ­θίζω, τρώγω τον άμπακο].